Data aktualizacji: 15.01.2023 r.
Autorzy: Maciej Janas, Anita Bednarczyk
Redakcja: Anna Stadnikiewicz, Oliwia Pietras
Nadzór merytoryczny: Anita Bednarczyk
Korekta: Oliwia Pietras
Grafiki: infografikapolska.pl/baza
Źródło informacji: Institute of Infographics
Kontakt z redakcją: info@infografikapolska.pl
Data aktualizacji: 15.01.2023 r.
Autorzy: Maciej Janas, Anita Bednarczyk
Redakcja: Anna Stadnikiewicz, Oliwia Pietras
Nadzór merytoryczny: Anita Bednarczyk
Korekta: Oliwia Pietras
Grafiki: infografikapolska.pl/baza
Źródło informacji: Institute of Infographics
Kontakt z redakcją: info@infografikapolska.pl
Kim jest Fernando Baptista?
Fernando Baptista jest jednym z liderów branży infografiki. W 2012 roku został nazwany jednym z pięciu najbardziej wpływowych infografików na świecie. W ciągu ostatnich 20 lat zdobył ponad 225 nagród. Wśród nich znajdują się wyróżnienia przydzielone w ramach: The ÑH Awards, Best American Infographics, Malofiej (International Infographic Awards – Malofiej) oraz odpowiednik pisarskiego Pulitzera (nagroda Petera Sullivana), a także wyróżnienia przyznawane przez organizacje, takie jak The Society for News Design (SND) czy The Society of Publication Design (SPD). Jego dzieło „Spacer z Gigantami” pozwoliło mu na nominację do nagrody Emmy w kategorii: „Nowe spojrzenie: Sztuki, Stylu Życia i Kultury”.
Projektant pełni stanowisko starszego edytora graficznego w czasopiśmie „National Geographic”. Pracę w tym magazynie uważa się za bardzo prestiżową, określając ją jako „raj dla infografików”. Fernando Baptista wyróżnia się niesamowitą skromnością, pokorą i precyzją, które są zauważalne nie tylko w życiu codziennym, ale i w jego projektach. Artysta nigdy nie spoczywa na laurach. Cały czas stara się rozwijać, podnosząc swoje kompetencje np. w projektowaniu 3D. Fernando Baptista w pracy infografika najbardziej ceni sobie różnorodność podejmowanych tematów. Zajmuje się wizualizacją zagadnień od religii, przez odkrycia naukowe aż po biologię. Projektant, tworząc infografiki myśli o tym, jaką historię za ich pomocą chce przedstawić.
Początki fascynacji infografiką
Odkrywania świata poprzez wizualne opowieści Fernando Baptista doświadczył już w dzieciństwie. Będąc dzieckiem, co tydzień otrzymywał od mamy komiksy, które uwielbiał zgłębiać godzinami. Z czasem, fascynacja komiksami była na tyle wielka, że odrysowywał zawarte w nich rysunki. W taki sposób samodzielnie nauczył się rysunku odręcznego. Już znajdując się na poziomie dziecka, bardzo ważny był dla niego aspekt storytellingu, czyli tworzenia wizualnych opowieści i własnej narracji. Dzięki tym ćwiczeniom sukcesywnie rozwijał swoje zdolności artystyczne. W kolejnych latach jego talent został również dostrzeżony na szkolnych zajęciach.
Fernando Baptista i jego doświadczenie zawodowe
Swoją edukację i wykształcenie wyższe rozwijał na Uniwersytecie Kraju Basków. W międzyczasie stawiał pierwsze kroki zawodowe, pracując jako freelancer. Co ciekawe, nie ograniczał się jedynie do infografiki. Zajmował się nauką rysunku jako projektant i ilustrator, tworzeniem stoisk wystawowych i scenografii dla teatru, rysowaniem komiksów, budownictwem, malowaniem portretów i murali czy rzeźbą. Zakres jego działalności zawodowej był bardzo obszerny. To właśnie ta mnogość doświadczeń przyczyniła się do jego indywidualnego podejścia do projektowania infografiki. Jego pierwszą pracą na etacie była praca w gazecie „El Correo”. Pracował tam od 1993 do 2007 roku. Poza zadaniami związanymi z projektami grafik, zajmował się również redagowaniem tekstów. Jego działania zostały zauważone przez wydawnictwo czasopisma „National Geographic” znajdujące się w Waszyngtonie. W krótkim czasie otrzymał propozycję pracy w dziale projektowania infografik. Nie mógł uwierzyć w ogromną szansę, którą mu zaproponowano. Był bardzo zaskoczony niespodziewanym telefonem z ofertą spotkania. Wydawnictwo określane mianem „raju dla infografików” opłaciło projektantowi infografik lot do Waszyngtonu. Fernando Baptista zaprezentował się wystarczająco dobrze, głównie przez pokazanie swojego portfolio. Z racji, że był wówczas hiszpańskojęzyczny, bardzo słabo mówił po angielsku. Poza pracą „komercyjną” w tamtym czasie zajmował się edukacją. Został również profesorem akademickim na Uniwersytecie Nawarry. W kolejnych latach zaczął prowadzić zajęcia na skalę międzynarodową. W zasięgu jego współprac zawodowych są: Europa, USA i Ameryka Łacińska.
Proces tworzenia infografiki
Infografika to wizualna opowieść. Na pierwszym miejscu w procesie tworzenia znajduje się historia i założenie, o czym dana infografika ma opowiadać. Fernando Baptista zawsze stara się złożony temat pokazać w prosty sposób, zrozumiały dla czytelnika grafiki informacyjnej. Skupia się na stworzeniu dzieła, które ma pozwolić odbiorcy na zrozumienie nawet bardzo trudnego zagadnienia. Najlepiej takiego, którego czytelnik, nie mógł pojąć w innych formach. Każdy znaczący etap realizacji infografiki przechodzi przez proces akceptacji i weryfikacji przez kierownictwo magazynu „National Geographic”. Kolejnym krokiem jest ustalenie planu logistycznego dotyczącego potencjalnych wyjazdów terenowych, niezbędnych do stworzenia infografiki. Następnie przychodzi czas na research i stworzenie wielu wersji szkiców przyszłej grafiki informacyjnej. Po zakończeniu powyższych czynności Fernando Baptista konsultuje aktualne efekty z całym zespołem. Jeśli zespół zaakceptuje szkice i dokona selekcji konkretnych propozycji, przychodzi czas na realizację infografiki. Ostatnim krokiem jest ciągłe szukanie możliwości ulepszenia projektu, aby maksymalnie usprawnić zrozumienie zagadnienia prezentowanego w infografice. Przy tworzeniu każdego projektu Fernando Baptista inspiruje się rzeźbą i korzysta z różnych technik warsztatowych, które pozwalają mu na tworzenie modeli. Ma to na celu stworzenie inscenizacji i jeszcze lepsze wczucie się w klimat podejmowanego tematu. Służy to również wybraniu odpowiedniego kadru i stworzeniu wyjątkowej scenerii prezentowanego zagadnienia.
Kurs online, którego autorem jest Fernando Baptista
Fernando Baptista jest autorem kursu na portalu domestika.org. To właśnie tam dzieli się swoimi doświadczeniami i procesem projektowym. Odkrywa przed nami szereg swoich inspiracji oraz przebieg kariery zawodowej. Pokazuje również realizacje, które powstawały przez wiele miesięcy prac całego zespołu projektowego. Ukazuje także wysiłek i trud, jaki musiał być poniesiony przez cały zespół projektowy magazynu „National Geographic”. W kursie znajduje się dodatkowo możliwość realizacji infografiki na podstawie przygotowanych materiałów. W ramach szkolenia online można również otrzymać informację zwrotną z uwagami odnoszącej się do realizacji od samego autora kursu.
Charakterystyka i styl jego projektów
Infografiki, których autorem lub współautorem jest Fernando Baptista, mają swój unikatowy i osobliwy charakter. Często jego dzieła stają się inspiracją dla innych projektantów, jednak jego styl projektowy nie sposób powielić. Dzieje się tak ze względu na techniki warsztatowe, które stosuje, aby osiągnąć wybrane efekty. Czego doskonałym przykładem może być, chociażby samo tło projektu, które najczęściej tworzy z użyciem farb akrylowych. Bardzo często wykorzystuje tektury lub powierzchnie nadające się do drapania, aby utworzyć efekt sztucznego postarzenia tła. Po wyschnięciu farby stosuje zabiegi złuszczające lub przecierki, które sprawiają, że powierzchnia jest niejednolita, chropowata, zawiera defekty lub nietypowe nierówności. Taki efekt trudno osiągnąć w technikach cyfrowych. Z tą świadomością projektant decyduje się na realizację części przyszłej infografiki odręcznie. Każde tworzone przez niego tło, stanowi nieodłączny element infografiki, który trudno byłoby powielić lub skopiować. Niektórzy uznają takie podejście za „dotyk mistrza”, czyli działanie, które nie jest możliwe do wykreowania przez kogoś, kto nie ma tak dużego doświadczenia w pracy z materią.
Warto zwrócić uwagę na proporcję czasu, którą Fernando Baptista poświęca na techniki warsztatowe i cyfrowe. W większości projektów rozkładają się one w 50% procentach na obie formy działań. Elementy, które zostają stworzone w technikach warsztatowych, są skanowane lub fotografowane, a
następnie poddawane obróbce cyfrowej. Tło realizacji to jedno z pierwszych elementów tworzonych przez projektanta. W następnej kolejności kreuje obiekty, rzeźby lub modele z gliny, lub innych surowców, które odwzorowuje w odpowiednio mniejszej skali. W zależności od tworzonego obiektu projektant poddaje obiekty charakteryzacji i uszczegółowieniu. Czasami jest to działanie polegające na malowaniu postaci czy dokładniejszym kształtowaniu rysów twarzy i innych części ciała wymagających kreacji. Pracę z detalem wykonuje przy użyciu narzędzi dentystycznych, które pozwalają mu na precyzyjne modelowanie kształtu obiektu. Część elementów takich jak: kolor źrenic postaci, tatuaże, znamiona, rekwizyty lub kolory ubrań są dopełniane na poziomie obróbki cyfrowej. Czasami struktura materiału postaci lub obiektu jest odwzorowywana w pomniejszonym modelu, a następnie fotografowana i poddawana dalszej obróbce w programie typu Adobe Photoshop. Są też takie przypadki realizacji, w których Fernando decyduje się na pozostawienie płaskiej powierzchni na modelu lub tworzonym obiekcie, a strukturę materiału nanosi poprzez obróbkę graficzną. To zależy od tego, czy dysponuje na daną chwile materiałami pozwalającymi na stworzenie modelu w technikach warsztatowych. Najczęściej na etapie tworzenia modeli za pomocą technik manualnych stara się doprowadzić je do takiego stanu precyzji, na jaki pozwalają mu narzędzia, materiały i możliwości tworzyw, z których korzysta. Jeśli narysowanie źrenicy oka tworzonej postaci jest zbyt czasochłonne lub niemożliwe ze względu na mały rozmiar modelu postaci, decyduje się na dokończenie jej w programie graficznym.
Warto zaznaczyć, że specyfika infografik tworzonych przez zespół „National Geographic” jest zupełnie inna od infografik wykonywanych na potrzeby marketingu czy reklamy. Grafiki informacyjne, które projektują, często powstają przez kilka tygodni. Zdarzają się realizacje wymagające szczególnej weryfikacji, których termin wykonania sięga nawet sześciu miesięcy. Magazyn „National Geographic” stawia na rzetelność dostarczanych informacji, weryfikację i pogłębioną analizę. Ich profesjonalne podejście do analizy informacji, na podstawie których ma powstać infografika, wynika ze specyfiki odbiorcy ich czasopisma. Czytelnikami „National Geographic” są osoby, które pasjonują się wybranymi tematami, należą do nich specjaliści, naukowcy, a nawet uznane autorytety w danej dziedzinie. Sam Fernando Baptista w swojej karierze doświadczał momentów, w których otrzymywał list od czytelników, którzy byli znawcami danego tematu. To bardzo znaczące wydarzenia nie tylko dla niego, ale i dla całego magazynu. Uwagi zgłaszane przez czytelników wpłynęły na jeszcze lepsze weryfikowanie materiałów źródłowych i podniesienie poziomu analiz. Zespół „National Geographic” dysponował również środkami finansowymi na organizację eksperymentów, które potwierdzą zasadność danej hipotezy. Jeśli do danej infografiki dostarczonych zostaje więcej niż jedna hipoteza, w takiej sytuacji z szacunkiem do odbiorcy, należy zaprezentować kilka wariantów, które zademonstrują zakładane możliwości. Wtedy infografika przybiera charakter eksploracyjny. Jest to forma, w której odbiorca staje się częścią eksperymentu, otrzymuje szerszy kontekst informacji i ma możliwość samodzielnego podjęcia decyzji oraz wysnucia własnych wniosków.
Dlaczego według Fernanda Baptisty warto tworzyć makiety i modele w technikach warsztatowych? Według informacji, którymi projektant chętnie dzieli się na swoich kursach i wystąpieniach publicznych, z rozpoczęcia pracy nad infografiką od prac manualnych płynie wiele korzyści.
Pierwszą z nich jest zaangażowanie w projekt i podejście z większą otwartością do podejmowanego tematu. To według Fernanda pozwala twórcy skoncentrować się na odtworzeniu warunków zagadnienia, które będzie podlegać wizualizacji. Samo to nastawienie wprowadza projektanta w poziom większego skupienia na możliwościach, wariantach czy warunkach, takich jak: pora dnia, warunki atmosferyczne czy konkretne czynniki, które mogą mieć dodatkowy wpływ na budowaną scenę. Często wymaga to od twórcy stworzenia konkretnej sceny, obiektu lub zjawiska, zupełnie na nowo. W warunkach warsztatowych projektant bierze większą odpowiedzialność za kreację tego mikroświata, tworząc osobiste laboratorium doświadczeń. Realizuje przestrzeń do kreatywnej ekspresji z otwartością na eksperymenty na żywym organizmie, którym w tym przypadku staje się makieta, rzeźba, model postaci lub inny obiekt podlegający próbie odtworzenia. W zależności od tematu infografiki, którą podejmuje projektant, czasami może być to działanie polegające na próbie odtworzenia jakiejś sytuacji, wydarzenia lub wyglądu wybranego obiektu.
Drugą korzyścią wynikającą z pracy z technikami warsztatowymi jest możliwość sprawdzenia bazowych założeń projektu. Warto zaznaczyć, że podejście projektowe Fernanda Baptisty w większości przypadków odnosi się do projektowania infografik o charakterze naukowym lub mającym na celu odtworzeniu danej sytuacji czy wydarzenia, do którego doszło wiele wieków wstecz.
Informacje będące podstawa jego realizacji, nie zawsze są kompletne. Dlatego działania z makietami lub modelami, które wykonuje, mają dla niego charakter uzupełniający i inspirują go do wcielania naukowych hipotez w ruch. To tak, jakby poddawał własnej weryfikacji tezy, które otrzymuje od naukowców, archeologów i ekspertów. Dzięki jego pracy warsztatowej zespół specjalistów działających nad danym tematem może na bieżąco dodawać uwagi i analizować swoje wstępne założenia. Informacje zwrotne pomiędzy ekspertami zgłaszane są w formie pisemnych uwag do makiety z wykorzystaniem cyfrowej tablicy, na której znajduje się dokumentacja bieżących propozycji wizualizacji. Artysta wielokrotnie podkreśla ważność etapu tworzenia modeli i obiektów w skali ze względu na możliwość bieżących modyfikacji. To zachęca również do lepszego przemyślenia proporcji i pogłębienia wiedzy lub informacji z pierwotnych założeń.
Trzecim atutem pracy nad danym zagadnieniem bazując na technikach manualnych, jest możliwość obserwacji, jak wybrane obiekty zachowują się w warunkach naturalnych. Tutaj główny czynnik stanowi praca ze światłem i cieniem. Dzięki dostępowi do prototypu obiektu lub makiety Fernando Baptista może podejmować eksperymenty z budowaniem odpowiedniej scenerii. To pozwala mu na testowanie różnych warunków oraz stwierdzenie, w których z nich dana scena wygląda najkorzystniej. Do makiety projektant może zaaranżować sytuację, która dzieje się w pełnym oświetleniu, stymulując w ten sposób dzień. Dostęp do prototypu pozwala mu również działać światłem o zupełnie innym zabarwieniu lub intensywności, co daje możliwość stworzenia pory wieczorowej czy też nocnej. Dzięki temu obserwuje, jak zmieniają się kolory poszczególnych obiektów, kierunek padania światła czy wielkość cieni padających na inne obiekty. Poprzez przesuwanie obiektywu aparatu fotograficznego i zmianę swojego ustawienia względem makiety sprawdza, jak światło zatrzymuje się na konkretnych elementach modelu. Na żywo podejmuje decyzję, który kadr, ujęcie, perspektywa czy zbliżenie, ukazują scenę bardziej atrakcyjnie. Czasami wystarczy pokazać makietę, umieszczając aparat w ujęciu z lotu ptaka tak, aby była widoczna pełna perspektywa obiektu. W takim przedstawieniu odbiorca ma poczucie obserwowania obiektu z góry. Czasami może być to po prostu zdjęcie z ujęciem wykorzystującym perspektywę żaby. W takim przedstawieniu odbiorca ma poczucie spoglądania na dany obiekt z dołu. Inną zupełnie propozycją może okazać się ujęcie zdjęcia panoramicznego, które da odbiorcy poczucie doświadczania obiektu w rozciągającej się na boki perspektywie horyzontalnej. To obcowanie na żywo z akcesoriami takimi jak aparat, światło i makieta daje projektantowi możliwość eksperymentowania z obiektem, stając się równocześnie inspiracją do wychodzenia poza dotychczasowe schematy. W naturalny sposób warunki te działają zachęcająco do podjęcia prób nieoczywistego obchodzenia się z materią, warunkami i kadrem. To coś, co nie zawsze jest możliwe (a czasem wręcz nierealne) do realizacji podczas rozpoczęcia projektowania w konkretnym programie graficznym. Warto pamiętać, że zdjęcie, które zostanie wykonane w tych warunkach eksperymentalnych, może stać się podstawą do stworzenia zupełnie innej rzeczywistości niż ta zaprezentowana na modelu. Makieta może być stworzona na bardzo podstawowym lub pobieżnym poziomie szczegółów, ale ma stać się dla projektanta impulsem do wyjścia poza standardowy schemat myślenia. Nieszablonowość i oryginalność w projekcie infografiki to czynniki, które wpływają na jej skuteczność, wzbudzenie zaangażowania i pobudzenie ciekawości odbiorcy.
Czwartym walorem rozpoczynania działań nad infografiką od pracy w warsztacie czy studio stacjonarnym jest możliwość doboru odpowiedniego kadru i perspektywy. Rozpoczynając pracę od działania na komputerze, projektanci najczęściej ograniczają się do bardzo „płaskiego” podejścia do tematu i takiego też ujęcia sceny przedstawianej w infografice. Zazwyczaj kadr tworzony przez autorów infografik posługuję się powtarzalnym schematem wykorzystującym boczne ujęcie, które jest dokumentacją danej sceny lub wydarzenia. Ma się poczucie doświadczania go z poziomu obserwatora stojącego naprzeciwko danego obiektu. Stworzenie makiety, która odwzorowuje i symuluje wybraną scenę, daje możliwość spojrzenia na obiekt z różnych perspektyw, ujęć, zbliżeń, a także rozmaitych kątów nachylenia. Oczywiście można tutaj jako alternatywę podać programy do wizualizacji 3D, takie jak: Maya, SketchUp, Blender, Cinema 4D czy 3ds Max. Niewątpliwie, to samo jesteśmy w stanie wykonać w programach do projektowania wizualizacji 3D, ale to już wymaga odpowiedniego oprogramowania i umiejętności jego wykorzystania. Przy okazji działanie w przestrzeni komputera gwarantuje większy porządek i zmniejsza trudność związaną z gromadzeniem makiet, które zostają wytworzone w technikach warsztatowych. Jak pokazuje przykład Fernanda Baptisty, jego makiety znalazły swoje zastosowanie na wystawach stacjonarnych, na których można podziwiać kulisy jego warsztatu projektowego. Wyższość programów do wizualizacji 3D nad makietami pozostawiamy do oceny we własnym zakresie. Każda ze wspomnianych już opcji ma swoje plusy i minusy, które na pewno należy brać pod uwagę, chociażby ze względu na przestrzeń potrzebną do pracy w technikach warsztatowych i konieczność gromadzenia materiałów i makiet w przestrzeni własnego pomieszczenia.
Ostatnim, piątym już czynnikiem wpływającym na sens wykorzystywania prac warsztatowych w projektowaniu infografik, jest pobudzenie naszej kreatywności i innowacyjne podejście. Podobnie jak z zaangażowaniem z punktu pierwszego, przy technikach odręcznych i działaniach manualnych ludzki umysł zostaje pobudzony do znacznie większej kreatywności. Jest to wynik uruchomienia zarówno lewej, jak i prawej półkuli ludzkiego mózgu. To, co niemożliwe w technikach cyfrowych lub konkretnych programach graficznych, w przestrzeni studia projektowego wydaje się być nieograniczone. Jeśli sceneria infografiki odbywa się na pustyni, najprostszym sposobem będzie stworzenie makiety, która będzie pokryta prawdziwym piaskiem. Kolejne etapy powstawania scenografii, jej bohaterów i całej sceny to tylko kwestia wyobraźni, która poprzez manualne działania może zostać jeszcze bardziej pobudzona do eksperymentowania. Programy graficzne i prostokątny układ ekranu monitora w pewnym sensie mogą stanowić ograniczenie dla projektantów. O tym po części była mowa we wcześniejszych punktach. Tutaj jednak warto podkreślić siłę innowacyjnego podejścia, które ma większy potencjał ujawnienia się w otwartości na działania manualne.
Powracając do samej charakterystyki i stylu projektowego, jaki reprezentuje Fernando Baptista, zachęcamy do prześledzenia jego projektów i zwrócenia uwagi na siłę ich oryginalności. Każda infografika utrzymana jest w zupełnie innym klimacie i stanowi osobny mikroświat, który został przez niego stworzony od podstaw. Oczywiście wiele jego prac powstaje przy współpracy z innymi twórcami, którzy mogą wykańczać detale cyfrowej wersji infografiki. Z projektantem pracują specjaliści o zróżnicowanych umiejętnościach. W zespole projektowym mogą wspierać go osoby odpowiedzialne za tworzenie i edycję treści do infografiki. Są to osoby, które nadzorują informacje merytoryczne i wiarygodność danych, a także projektanci dostarczający konkretne elementy lub obiekty graficzne. Jeśli do realizacji należy dodać rzut obiektu lub dopracować detale np. sierść danego zwierzęcia, to działania te są podejmowane przez innych projektantów, którzy dopełniają projekt według wytycznych i założeń Fernanda. To on jest jednak osobą wskazującą stylistykę projektu, przydzielającą działania wymagające uszczegółowienia i wyznaczającą terminy realizacji. Oryginalność, unikatowość i osobliwy charakter jego projektów nie byłby taki sam, gdyby nie działania w jego warsztacie, w którym rozpoczyna prace mające na celu odwzorowanie lub zainicjowanie odpowiedniej scenerii. Seria pojedynczych działań i decyzji wpływa na całokształt jego realizacji, stając się równocześnie czymś niebywale trudnym do powielenia lub odtworzenia przez innych twórców, którzy ograniczają się do pracy wyłącznie w technikach cyfrowych. Infografiki Fernanda Baptisty są podziwiane przez projektantów i specjalistów z całego świata nie tylko za wkład i zaangażowanie, ale przede wszystkim za jego odwagę do wyznaczania zupełnie nowego nurtu projektowego. Jego projekty stanowią wyznacznik infograficznej doskonałości, dokładności i kunsztu projektowego, a nagrody, które zdobywa, są potwierdzeniem zasadności jego podejścia. Fernando stał się również prekursorem nietypowych metod i działań polegających na celowym postarzaniu obiektów i makiet, aby nadać im autentyczności i wizualnej wiarygodności. Tego typu zabiegi i innowacje sprawiają, że jego nieszablonowe myślenie, odwaga i nietypowe podejście do procesu projektowego infografiki zapisze się na lata w pamięci nie tylko projektantów, ale i milionów czytelników magazynu „National Geographic” na całym świecie.
Jak znaleźć więcej informacji o tym projektancie?
Poszukiwanie odpowiednich informacji jest jedną z kluczowych umiejętności we współczesnym świecie. Ta z pozoru intuicyjna czynność, wcale nie należy do aż tak oczywistych. Warto pamiętać o właściwym dookreślaniu fraz, których szukamy. Jeśli, na przykład, zależy nam na informacjach o dziełach artysty, nie wystarczy samo wpisanie: „Fernando Baptista”. Należy rozbudować tytuł wyszukiwania o słowo: „portfolio” lub „infographics”. Możesz także wykorzystać nasze propozycje fraz.
Polecane frazy pod wyszukanie bieżących informacji
Ogólne informacje: Fernando Baptista infographic designer
Projekty infografik: Fernando Baptista infographics (Szukaj w widoku Grafiki / Google)
Szkolenia / warsztaty: Fernando Baptista workshop
Źródła materiałów i więcej informacji o projektancie
Strona www: https://pl.pinterest.com/natgeo/national-geographic-infographics/
Profil Twitter: https://twitter.com/fg_baptista
Profil Facebook: https://www.facebook.com/fernando.baptista.507
Pinterest lidera: https://pl.pinterest.com/natgeo/national-geographic-infographics/
Pinterest Infografika Polska: https://pl.pinterest.com/infografikapolska/fernando-baptista/
Projekty lidera w Google: https://www.google.com/search
Dowiedz się więcej
Infografika to branża indywidualistów i wyjątkowych osobowości. Jeśli chcesz poznać więcej liderów infografiki i zobaczyć projekty skutecznych infografik dziennikarskich sprawdź nasze kursy online.